شربت خاکشیر یکی از نوشیدنی‌های سنتی و محبوب ایرانی است که در فصل‌های گرم سال سرو می‌شود. این شربت علاوه‌بر طعم خاص، خواص درمانی فراوانی دارد و از دیرباز در طب سنتی برای درمان بیماری‌های مختلف استفاده می‌شده است. خاکشیر ماده اصلی این نوشیدنی، گیاهی یک‌ساله است که در مناطق مختلف ایران می‌روید. دانه‌های ریز خاکشیر پس از شست‌وشو و خیس شدن در آب، لعاب فراوانی تولید می‌کنند که پایه اصلی شربت خاکشیر را تشکیل می‌دهد.
طرز تهیه شربت خاکشیر، این نوشیدنی خنک و انرژی‌زا، به چند روش مختلف از شربت خاکشیر مجلسی و دورنگ گرفته تا نسخه‌های خاصی مانند شربت خاکشیر با زعفران و آبلیمو وجود دارد. در این مقاله همه روش‌ها را آموزش می‌دهیم تا متناسب با ذائقه خود، آن را در خانه درست کنید و از خواص ضدالتهابی آن بهره‌مند شوید.
مواد لازم برای تهیه شربت خاکشیر برای 5 نفر
شربت خاکشیر نوشیدنی دلچسبی که عطش را در گرمای تابستان از بین می‌برد. طرز تهیه شربت خاکشیر بسیار ساده است و برای درست‌کردن آن نیز به مواد زیادی نیاز نیست. مواد لازم برای درست‌کردن این شربت عبارت‌اند از:
| خاکشیر | 1.3 لیوان |
| آب خنک | 5 لیوان |
| گلاب | 2 قاشق غذاخوری |
| شکر | 1.4 لیوان |
| زعفران | یک قاشق چای‌خوری |
طرز تهیه شربت خاکشیر مجلسی
شربت خاکشیر مجلسی یکی از نوشیدنی‌های خاص و خوشمزه است و انتخابی عالی برای پذیرایی از مهمان‌ها در روزهای گرم تابستان است. در ادامه با مراحل طرز تهیه شربت خاکشیر مجلسی آشنا خواهید شد.
مرحله اول: شستن خاکشیر
ابتدا خاکشیر را داخل یک کاسه بزرگ بریزید و روی آن آب بریزید، به‌اندازه‌ای که فقط روی خاکشیر را بپوشاند. اجازه دهید خاکشیر به‌مدت 15 دقیقه در آب بماند تا خاک و ناخالصی‌های از آن جدا می‌شوند.
سپس محلول خاکشیر را از صافی ریز عبور دهید و به‌آرامی با آب سرد بشویید تا همه ناخالصی‌ها و شن‌های ریز از آن جدا شوند.
مرحله دوم: آماده‌کردن زعفران (اختیاری)
یک‌تکه یخ را داخل زعفران آسیاب‌شده بریزید و صبر کنید تا یخ به‌آرامی آب شود، زعفران‌رنگ دهد و عطر آن آزاد شود.
مرحله سوم: تهیه شربت شکر
شکر را با ۲ لیوان آب در یک قابلمه بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید. مرتب شکر را هم بزنید تا کاملاً در آب حل شود و محلول شفاف و غلیظی به دست آید. حالا زعفران آماده‌شده و گلاب را به شربت اضافه کنید.
قابلمه را از روی حرارت بردارید و کنار بگذارید تا شربت کاملاً خنک شود.
مرحله چهارم: مخلوط‌کردن شربت
خاکشیر شسته را به شربت خنک اضافه کنید و خوب هم بزنید.
مرحله پنجم: سرو شربت
شربت را در یک پارچ بزرگ بریزید و بقیه آب را به آن اضافه کنید. چندتکه یخ داخل شربت بریزید تا کاملاً خنک شود. حالا شربت را در لیوان‌های سرو بریزید و با تکه‌های یخ و مواد دلخواه تزیین و سرو کنید.
طرز تهیه شربت خاکشیر دورنگ
یکی از خاص‌ترین رسپی‌های شربت خاکشیر، طرز تهیه شربت خاکشیر دورنگ است. برای درست‌کردن این رسپی از شربت خاکشیر به مواد زیر نیاز دارید:
| آب | 1.2 لیوان |
| شکر | 1.2 لیوان |
| گلاب | 1.4 لیوان |
| پودر زعفران | نوک قاشق چای‌خوری |
| تخم شربتی | یک قاشق غذاخوری |
| رنگ خوراکی سبز | چند قطره |
| خاکشیر شکسته | 2 قاشق غذاخوری |
خاکشیر و تخم شربتی را خوب بشویید تا از هرگونه ناخالصی و گردوغبار پاک شوند. سپس هر کدام را در ظروف جداگانه‌ای به‌مدت چند ساعت در آب بخیسانید تا حجیم شوند.
مرحله دوم: آماده‌کردن شهد شربت
شکر و آب را در قابلمه‌ای بریزید و روی حرارت متوسط قرار دهید و هم بزنید تا شکر به‌آرامی در آب حل شود. پس از حل‌شدن شکر اجازه دهید تا محلول بجوشد و شربت به غلظت دلخواه برسد. در ادامه گلاب را به شربت اضافه کنید. بعد از اضافه‌کردن گلاب نیازی نیست شربت زیاد بجوشد؛ تنها چند لحظه روی حرارت باشد و یک جوش بزند، کافی است. حالا آن را از روی حرارت بردارید و صبر کنید تا خنک شود.
مرحله سوم: آماده‌کردن شربت در دو پارچ مجزا
شربت آماده‌شده را به ۲ قسمت مساوی تقسیم کنید و هر یک را جداگانه در پارچ‌های مجزا بریزید و به هر کدام به مقدار مساوی آب اضافه کنید. حالا به یک پارچ، تخم شربتی و به پارچ دیگر خاکشیر اضافه کنید. سپس به یکی از پارچ‌ها کمی زعفران و به پارچ دیگر رنگ خوراکی سبز اضافه کنید و خوب هم بزنید تا محلول یکدست شود.
مرحله چهارم: سرو شربت دورنگ خاکشیر
نصف لیوان را با شربت خاکشیر پر کنید و بعد یک قاشق داخل لیوان قرار دهید تا دو شربت با هم ترکیب نشوند. بقیه لیوان را با شربت تخم شربتی پر کنید. به همین آسانی شربت دورنگ شما آماده سرو است. نوش جان!
طرز تهیه شربت خاکشیر با زعفران
طرز تهیه شربت خاکشیر با زعفران، همان طرز تهیه شربت خاکشیر مجلسی است که در ابتدای مقاله آموزش دادیم. این شربت با طعم و عطر زعفران، یکی از بهترین و محبوب‌ترین رسپی‌های طرز تهیه شربت خاکشیر است که با ذائقه هر کسی سازگار است.
البته در این دستور تهیه می‌توانید به‌جای زعفران از پودر زعفران نیز استفاده کنید، اما طعم این شربت با زعفران بسیار عالی‌تر خواهد بود.
طرز تهیه شربت خاکشیر با آبلیمو
شربت خاکشیر با آبلیمو نوشیدنی خنک و گوارایی است که علاوه بر طعم دلنشین، خواص بی‌شماری برای سلامتی دارد و برای رفع عطش، پیشگیری از گرمازدگی و درمان بیماری‌های مختلف استفاده می‌شود.
قبل از این که سراغ طرز تهیه شربت خاکشیر با آبلیمو برویم، ابتدا مواد زیر را آماده کنید:
| خاکشیر | 2 قاشق غذاخوری |
| شکر | 2 قاشق غذاخوری |
| آب لیموترش تازه | 3 قاشق غذاخوری |
| آب | یک لیوان |
مرحله اول: شستن خاکشیر
خاکشیر را با مقداری آب در یک ظرف بریزید و به‌آرامی هم بزنید. سپس آب کثیف آن را خالی کنید و دوباره در آن بریزید. این کار را تا زمانی که آب شفاف شود، تکرار کنید.
مرحله دوم: خیساندن خاکشیر
خاکشیر شسته را در یک لیوان بریزید و مقداری آب ولرم یا جوشیده روی آن بریزید. اجازه دهید خاکشیر برای چند دقیقه در آب بماند تا کاملاً باز شود.
مرحله سوم: تهیه شربت
حالا شکر را با آب مخلوط کنید و روی حرارت ملایم قرار دهید تا شکر به‌طور کامل در آب حل شود. آب لیموترش تازه را داخل شربت بریزید و آن را هم بزنید تا آبلیمو کامل در شربت حل شود.
مرحله چهارم: افزودن خاکشیر
خاکشیر خیس‌شده را به شربت اضافه کنید و به‌آرامی آن را هم بزنید تا ذرات خاکشیر با آب ترکیب شوند.
مرحله پنجم: سرو شربت
شربت خاکشیر با آبلیمو را می‌توانید با یخ سرو کنید. شربت را در لیوان‌ها بریزید و یک‌تکه یخ در هر لیوان بیندازید. حالا برای تزیین شربت یک برش نازک از لیموترش روی لیوان قرار دهید و یک برگ نعنا روی شربت بگذارید.
خواص شربت خاکشیر
شربت خاکشیر نوشیدنی سنتی و پرخاصیت است از جمله فواید این شربت برای بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رفع عطش و گرمازدگی
- تصفیه خون و سم‌زدایی بدن
- ملین و ضد یبوست
- تب‌بر و ضدالتهاب
- تنظیم‌کننده فشارخون
- تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن
کالری شربت خاکشیر چه‌قدر است؟
حتماً بعد از یادگرفتن طرز تهیه شربت خاکشیر، کنجکاو هستید که بدانید این شربت چقدر کالری دارد. میزان کالری شربت خاکشیر به عوامل مختلفی مانند مواد تشکیل‌دهنده، میزان غلظت شربت و حجم آن بستگی دارد؛ اما به‌طورکلی یک لیوان (250 میلی‌لیتر) شربت خاکشیر ساده که با استفاده از مقدار کمی شکر و بدون مواد افزودنی دیگر تهیه شده باشد، حدود 40 تا 50 کالری دارد.
در آخر…
طرز تهیه شربت خاکشیر بسیار ساده و سریع است و شما می‌توانید آن را به‌راحتی در خانه آماده کنید. چه به‌دنبال یک شربت ساده برای رفع تشنگی و خنکی در تابستان باشید، چه به‌دنبال یک نوشیدنی خاص و مجلسی برای پذیرایی از مهمان‌ها، شربت خاکشیر گزینه‌ای عالی است. این شربت را می‌توانید به روش‌های مختلفی درست کنید از شربت خاکشیر ساده و مجلسی گرفته تا شربت دورنگ و ترکیب آن با زعفران و آبلیمو! هر یک از این رسپی‌ها به نوبه خود طعمی خاص و مزایایی فراوان دارند.
